May 11

Assosiasaun HAK – Programa Kualidade Edukasaun Haree liu ba Fasilidade ka Infrastrutura Baziku iha EBF 6 – 05/11/2020

Assosiasaun HAK – Programa Kualidade Edukasaun Haree liu ba Fasilidade ka Infrastrutura Baziku iha EBF 6 – 05/11/2020

Ainaro   May 11, 2020

SEITOR
Edukasaun

MINISTERIU NE’EBE INVOLVE
Ministeriu of Edukasaun, Infrastrutura

PROGRAMA PERIOD
July 1, 2019 – December 31, 2019

Rezumu kona ba Programa no metodolojia Auditoria Sosial

Objetivu husi auditoria sosiál ne’e mak atu Garante atendementu Estadu nian liu-liu governu ba kondisaun infrastrutura no fasilidade hotu ba eskola sira, Eskola Bázika Filiál (EBF) nia kondisaun di’ak hodi bele fasilita prosesu aprendizajen iha eskola 6 Munisípiu Ainaro hodi la’o di’ak liu tan. Títulu Programa mak auditoria sosiál ba programa kualidade edukasaun ba iha EBF 6 iha Munisipiu Ainaro. www.Haktl.org
Metodolojia ne’ebé HAK uza mak hamutuk ho governu nivel munisipiu identifika Eskola Bázika Filiál 6, halo diskusaun grupu ho Diretór EBC, Koordenadór EBF, GAT, Diretór Edukasaun Munisipiu no Diretór Infrastrutura Edukasaun. Diskusaun grupu iha kada EBF partisipante na’in 15, mai husi profesór/a, Konsellu dos País no xefe do suku. Fatin ba auditoria sosiál mak Postu Hato-Udo: EBF Bonuc, Postu Ainaro: EBF Builico, EBF Sorulau no EBF Hatumeta-Udo, Postu Hatu-Builico: EBF Tatiri no Postu Maubisse: EBF Relico.
Bazeia ba planu tinan lima Ministériu Edukasaun (2013-2017) nian, Ministériu halo Elaborasaun ba Planu Dezenvolvimentu no fornesimentu ekipamentu detallu ba kada Eskola Bázika no Filiál sira. Iha elaborasaun planu ne’e, halo rehabilitasaun anuál mínimu EBC 50 to’o 2016, no halo rehabilitasaun anuál mínimu 240 eskola EBF, nune’e mós iha disponibilidade orsamentál ba sala de aula, dormitóriu ba alunus, rezidénsia ba profesores, hariis fatin, refeitóriu/dapur, biblioteka, laboratóriu informátika, sala ba profesór no administrasaun eskolár no armazén.
Diretór sira no Koordenadór Eskolár, Profesór sira nune’e mós Diretór Edukasaun Munisípiu, inklui autoridade kompetente Munisípiu sira, nafatin preokupa tebes ho kondisaun fíziku eskola, sala de aula, ekipamentu báziku eskola nian, nune’e mós saneamentu báziku sira inklui kanalizasaun Bee liu-liu asesu ba Bee
Moos. Sira lamenta katak, preokupasaun sira ne’e, hato’o beibeik ona ba too nasionál, maibé la hetan resposta pozitivu.
Tuir deskobrementu monitorizasaun no auditoria sosiál HAK nian liu-liu ba EBF tarjetu neen (6) iha Munisípiu Ainaro, hatudu katak kondisaun EBF sira frajil tebe-tebes entermus edifísiu eskola, infrastrutura en-jerál, imobiliáriu sira no fasilidade no utensilus báziku sira seluk, nune’e mós kanalizasaun bee moos la sufisiente hodi kontribui ba prosesu aprendizajen ho kualidade, efetivu no efikásia.

Deskobrimentu Xave

1) Bazeia ba rezultadu auditoria sosiál ne’ebé implementa husi HAK, relasiona ho Kualidade Edukasaun hare liu ba kondisaun infrastrutura no fasilidade ne’ebé afeta ba prosesu aprendizajen iha Eskola Bázika Filiál (EBF) tarjetu 6 iha Munisípiu Ainaro, ami identifika:
2) Iha ona progresu no esforsu lubun ida ne’ebé governu halo hodi asegura kualidade edukasaun iha kada EBF espesialmente iha EBF 6 ne’ebé HAK halo audit ba.
3) Mezmu hanesan ne’e, HAK identifika mós preokupasaun lubun ida ne’ebé manorin na’in no alunu/a sira preokupa dezde tempu naruk liu ba hanesan kondisaun fíziku edifísiu eskola nian ne’ebé grave tebes, saneamentu báziku inklui bee moos, sentina no hariis fatin laiha, mobiliáriu (meza no kadeira) la sufisiente, sala de aula ne’ebé mínimu tebes, rekursus profesores la sufisiente, la iha kondisaun mínimu ba profesores hodi halo servisu ba sira ne’ebé hela dook husi eskola, pesoál seguransa no moru eskola laiha. Preokupasaun sira ne’e hotu presiza tebes tau iha konsiderasaun husi órgaun kompetente Governu nian, tanba preokupasaun sira ne’e sai hanesan elementu fundamentál ne’ebé sei la hakonu, maka ita labele garante katak edukasaun iha kualidade.

Rekomendasaun

1. Presiza aumenta profesóres iha eskola ida-idak, total estudante ba eskola 6 hamutuk 859, no profesores 44, husi rezultadu auditoria hatudu katak eskola neen hotu-hotu menus profesores. Iha profesór na’in rua mak tinan too ona hodi reforma maibé to agora seidauk iha asaun ruma. Ida ne’e sei mantén tanba profesór limitadu, iha eskola.
2. Presiza fó atensaun ba infrastrutura eskola nian, haluan tan sala de aula hodi bele akomoda estudante sira, harii dapur ba merenda eskolár, bee no saneamentu ba eskola ida-idak.
3. Presiza konsidera estandarizasaun númeru alunus iha kada aula tuir padraun ne’ebé hatuur ona iha Polítika Ministériu Edukasaun nian katak profesór/a ida kompara ho estudante másimu 35.
5. Mobiliáriu eskola, falta armáriu, meja, kadeira no biblioteka hodi fasilita aprendizajen mak di’ak liu.
6. Ministériu Edukasaun, atu distribui ona kaderneta ba alunu/a sira, tanba durante tinan 5 ona kaderneta laiha, nune’e profesór sira hakerek de’it iha surat tahan.

Involvimentu Auditoria Sosial

Imi iha asesu ba kontratu?
Sin

Formatu Involvimentu Komunidade
Individual, Aldea, Suku, Postu Administrativu, Munisipiu

Komprimisiu Guvernu hosi
Postu Administrativu, Munisipiu, Ministeriu

Partisipasaun Jeneru
Mane, Feto

Benefisiariu ba Projeitu: 150